Bron: https://corporatefinanceinstitute.com/resources/esg/kantian-ethics/
Wat is Kantiaanse ethiek?
Kantiaanse ethiek is een reeks universele morele principes die van toepassing zijn op alle mensen, ongeacht context of situatie. Immanuel Kant, een Duitse filosoof, noemt de principes categorische imperatieven, die worden gedefinieerd door hun moraliteit en mate van vrijheid.
Wie was Immanuel Kant?
Immanuel Kant (Pruisen, 1724-1804) was een van de meest invloedrijke intellectuelen op het gebied van politieke filosofie. Tegenwoordig zijn rechtssystemen in democratieën fundamenteel gebaseerd op Kants geschriften. Het werk van de filosoof biedt een overtuigend verslag van een enkele reeks morele principes die kunnen worden gebruikt om rechtvaardige instellingen te ontwerpen om de samenleving perfect te besturen. De Verenigde Naties, eeuwen na de publicatie van Kants eerste boek opgericht, zijn grotendeels gebaseerd op zijn visie van een internationale regering die natiestaten samenbindt en de vrede handhaaft.
Categorische imperatieven in de kantiaanse ethiek
Een hypothetische imperatief is een morele verplichting die alleen van toepassing is bij het nastreven van een vooraf bepaald doel. Een student studeert bijvoorbeeld om goede cijfers te halen. Hypothetische imperatieven zijn onafhankelijk van moraliteit. Kant stelt dat onze morele plichten worden gedreven door categorische imperatieven. De regels zijn categorisch omdat ze universeel toepasbaar zijn, voor elke persoon, in elke situatie, ongeacht hun persoonlijke doelen en remmingen. Ze zijn absoluut noodzakelijk omdat een mens geneigd kan zijn zich niet aan een morele gedragscode te houden , aangezien het alleen menselijk is om plezier te zoeken en pijn te verminderen.
Kant leidt een test af om een categorische imperatief te bepalen. Hij zegt: "Handel alleen in overeenstemming met die stelregel waarmee je tegelijkertijd kunt willen dat het een universele wet wordt." Het betekent dat een idee alleen zichtbaar kan worden als het op iedereen wordt toegepast. Valsspelen bij een toets kan alleen moreel zijn als het spieken van alle anderen bij een toets gerechtvaardigd is. In praktische zin zal een massaal fraudeschandaal echter het vertrouwen in het systeem van meritocratie uitroeien, wat zal leiden tot het uiteenvallen van onderwijsinstellingen.
Concluderend: spieken bij een test is immoreel. Volgens de kantiaanse ethiek zijn categorische imperatieven contra-intuïtief in die zin dat hoewel mensen geneigd zijn om uit eigenbelang te handelen, hun acties moeten worden gedreven door hun plicht jegens de mensheid. Kant beschouwde zelfverbetering en behoud als een onbetwistbare verplichting die iedereen wordt opgelegd. Daarom is onproductiviteit, zelfmoord of enige vorm van zelfvernietiging inherent immoreel.
Kants definitie van moraliteit
Kants moraalfilosofie is een deontologische normatieve theorie, dat wil zeggen dat hij het utilitaire idee verwerpt dat de juistheid van een handeling afhangt van de vruchtbare uitkomst ervan. Hij zegt dat het motief (of middel) en niet het gevolg (of doel) van een handeling de morele waarde ervan bepaalt. Om ethisch te leven, mag men een ander mens nooit behandelen als een middel tot een hoger doel. Mensen verschillen, vanwege hun unieke vermogen om te redeneren, van andere vormen van fysiek bestaan.
Kant schreef dat "zonder rationaliteit het universum een verspilling, tevergeefs en zonder doel zou zijn." De enige manier om een dergelijk bewustzijn, dat uniek is voor het universum of in ieder geval de aarde, te behouden, is door alle mensen als doel op zich te behandelen. Het is prima om voedsel te eten om de honger te stillen, maar stelen is verkeerd omdat het de eigenaar van haar privébezit berooft.
Kant pleit voor een strikte notie van moraliteit, die vereist dat deugd universeel is. Stelen is immoreel, ongeacht iemands omstandigheden. Moord is verkeerd, zelfs in het geval van zelfverdediging. Het is deze objectiviteit die Kants meest opmerkelijke maar omstreden idee blijft, aangezien het de basis van de beschaving sinds Aristoteles uitdaagt.
Kant is echter geen masochist of anarchist. Hij begrijpt dat voor het bestaan van een beschaving een student zichzelf moet gebruiken als middel om goede cijfers te halen en haar professor als middel om kennis te vergaren. Hier introduceert hij het idee dat respect essentieel is voor de mensheid, wat iets anders is dan gevoelens als liefde, sympathie of altruïsme. Respect discrimineert niet zoals liefde. Men is een mens en daarom verdient men respect. Kant noemde het de formule voor de mensheid, en het blijft verreweg zijn minst controversiële formulering.
Autonomie en vrijheid
The Critique of Pure Reason wordt beschouwd als het meest uitgebreide verslag van de geschiedenis van de bepaling van de vrije wil. Kant sprak over vrijheid niet als een universele wet in beton, maar als iets van eigen makelij. Dat wil zeggen dat deugdzaam handelen, simpelweg omdat men bang is voor een straf, zichzelf ondermijnt.
Vrije wil gaat verder dan het pessimistische beeld van 'vrij zijn van' externe actoren en wordt een 'vrijheid om' autonoom morele eisen te bepalen en op te leggen. Het is vergelijkbaar met Jean Jacques Rousseau's idee van vrijheid. Wanneer iemand handelt in overeenstemming met haar verlangens of intuïtie, handelt ze gewoon om een behoefte te bevredigen. Dit maakt iemand een slaaf van impulsen, en voor Kant is vrijheid het tegenovergestelde van noodzaak. Zijn idee van vrijheid verschilt daarom van het libertarisme, dat predikt dat men de vrijheid moet hebben om te doen wat ze wil.
Critici beweren dat autonomie ruimte creëert voor subjectiviteit, aangezien verschillende principes een beslissende autoriteit over verschillende mensen kunnen hebben. Kants antwoord is eenvoudig: rationaliteit is universeel, ongeacht iemands persoonlijke ervaringen en omstandigheden. Zolang moraliteit is afgeleid van de rede, zou er een tamelijk objectief besef moeten zijn van wat deugdzaam is en wat niet.
0 Comments